Question

Klasik mantıktan sembolik mantığa geçişin nedenlerini belirtiniz.

Answer 1

Klasik mantık, Aristoteles tarafından ortaya atılan ve kıyasa dayalı bir mantık sistemidir. Ancak zaman içinde modern mantığa, yani sembolik mantığa geçişin nedenleri şunlardır:

1. Tümdengelim Yönteminin Yetersizliği: Klasik mantık, tümdengelim yöntemini kullanır. Bu yöntem, öncüllerde gizli olan bilginin açığa çıkarılmasından ibarettir. Ancak yeni bilgiye ulaşmada sınırlıdır. Örneğin, “Kuşlar uçar. Güvercin kuştur. O halde, güvercin uçar.” şeklindeki kıyas, yeni bilgi üretmez. Tümdengelim, 16. yüzyıla kadar egemen olan kıyas mantığının temelini oluşturmuştur.

2. Tümevarım Yönteminin Önemi: Galileo’nun doğa bilimlerinin temellerini atmış olması ve Bacon’ın tümevarım yöntemini tercih etmesiyle, klasik mantığın yerini modern mantık almıştır. Doğa bilimlerinde, deneye ve gözleme dayalı tümevarım yöntemiyle genel geçer yasalara ulaşılabileceği anlaşılmıştır. Örneğin, “Su ısıtıldığında kaynar. Alkol ısıtıldığında kaynar. Süt ısıtıldığında kaynar. O halde, sıvılar ısıtıldığında kaynar.” şeklindeki tümevarım, bilimsel bilgi üretiminde daha etkili olmuştur.

3. Sembolik Mantığın Objektifliği: Modern mantık, sembolik dilde ifade edilen önermelerle ilgilenir. İçerik yerine biçimle ilgilenir ve çok anlamlılığı önler. Bu sayede bilim, felsefe ve sözel ifadelerde kullanılan önermelerdeki belirsizliği ortadan kaldırarak objektif bir dil oluşturmuştur.

Klasik mantığın yerini sembolik mantığın almasının temel nedenleri bunlardır.