Question

Türk müziği ses sistemine göre bestelenen eserler nasıl bir yapıya sahiptir, söyleyiniz.

Answer 1

Türk müziği ses sistemine göre bestelenen eserler, belirli makamlar ve usuller üzerine kuruludur. Makamların duygusal özellikleri, özgün ritim kalıpları (usuller), mikrotonal yapı ve icra tarzı, Türk müziğine özgü besteleme yapısını oluşturur. İçerik genellikle aşk, doğa ve lirik temalara odaklanır.

Türk müziği ses sistemi, bir sekizlinin 24 eşit olmayan aralıktan oluştuğu bir sistemdir. Bu sistem, Rauf Yekta, Hüseyin Saadettin Arel, Suphi Ezgi, Salih Murad Uzdilek gibi önemli müzikologlarımızın uzun araştırmaları sonucunda ortaya konmuştur. Bu sistemde, ana dizi olarak adlandırılan 12 perde, tam aralık olarak kabul edilen 204 sentten oluşur. Bir sekizlinin bölünmesi ise, 17 sentlik birimlerden oluşan 24 perde ile gerçekleştirilir. Bu perdeler, makamların karakteristik sesleri olarak kullanılır.

Makamlar, Türk müziğinde eserlerin bestelendiği ve icra edildiği müzikal yapılarıdır. Makamlar, ana dizideki perdelerin birbirleriyle olan ilişkilerine göre sınıflandırılır. Makamların sınıflandırılmasında, başlangıç perdesi (çeşitli), bitiş perdesi (son), güçlü perde (güçlü), dönüş perdesi (dönen) gibi kavramlar kullanılır. Makamların birbirleriyle olan ilişkileri ise, seyir, şed, bakiye, tetrakord, pentakord, heksakord gibi terimlerle ifade edilir.