Question

Halet Çambel Kimdir?

Answer 1

Halet Çambel, 27 Ağustos 1916’da Berlin’de doğdu. Babası Hasan Cemil Çambel, Osmanlı Devleti’nin son döneminde askeri ataşe, milletvekili ve Türk Tarih Kurumu başkanıydı. Annesi Remziye Hanım ise dört dil bilen ve kadın haklarını savunan bir kadındı. Halet Çambel, çocukluğunu Almanya, İsviçre ve Avusturya’da geçirdikten sonra 1924’te ailesiyle birlikte İstanbul’a döndü. Arnavutköy Amerikan Kız Koleji’nde ortaokul ve lise eğitimi aldı. Spora ilgi duyan Halet Çambel, eskrim, yüzme, okçuluk, kürek ve binicilik gibi spor dallarıyla uğraştı.

Halet Çambel, liseyi bitirdikten sonra Fransız hükümetinin bursuyla Paris Sorbonne Üniversitesi’nde arkeoloji okudu. 1936 yılında Berlin Olimpiyatları’na eskrimci olarak katıldı ve Türkiye’yi temsil eden ilk kadın milli sporcu oldu. Bu sırada Adolf Hitler ile görüşmeyi reddettiği söylenir. 1939 yılında Türkiye’ye dönen Halet Çambel, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde asistan olarak çalışmaya başladı. Aynı yıl şair ve mimar Nail Çakırhan ile evlendi. 

Halet Çambel, doktorasını 1944 yılında tamamladıktan sonra Almanya’da Saarbrücken Üniversitesi’nde konuk öğretim üyesi olarak bulundu. 1950’li yıllarda Karatepe-Aslantaş kazısına katıldı ve Hitit dilinin çözülmesine katkı sağladı. 1960 yılında İstanbul Üniversitesi’nde tarih öncesi profesörü oldu. Prehistorya Anabilim Dalı’nın kurucusu olarak tanındı. Güneydoğu Anadolu Tarihöncesi Karma Araştırma Projesi kapsamında Çayönü Höyük kazısını yürüttü. Biyoteknoloji, nanoteknoloji, yapay zeka ve robotik gibi alanlarda Ar-Ge ve inovasyon faaliyetleri destekledi.

Halet Çambel, 12 Ocak 2014 tarihinde 98 yaşında İstanbul’da hayatını kaybetti. Türk arkeoloji tarihinin önemli isimlerinden biri olarak kabul edildi. Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.

ALDIĞI ÖDÜLLER

• 2010 – T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür-Sanat Büyük Ödülü
• Onur Doktoru, Eberhard Karls Universität Tübingen
• 2006 – İçel Sanat Kulübü Kültürel Mirasa Katkı Ödülü
• 2005 – Boğaziçi Üniversitesi şeref doktorası
• 2003 – Osmaniye Valiliği Üstün Hizmet Ödülü
• Truva Kültür Sanat Ödülleri, Truva Özel Ödülü
• 2004 – Tübingen Üniversitesi, Almanya, şeref doktorası
• 2004 – Prince Claus Award
• 2002 – Troya Kültür Sanat Ödülü
• 2000 – Mersin Üniversitesi Şeref Doktorası
• 1995 – Türkiye Bilimler Akademisi şeref üyesi
• 1986 – Adelaide Ristori Ödülü, İtalya