Question

Kadınların 1924 Anayasası’na dâhil edilen siyasi haklarını Atatürk ilkelerinden hangileriyle ilişkilendirebilirsiniz, açıklayınız.

Answer 1

Kadınların 1924 Anayasası’na dâhil edilen siyasi haklarını Atatürk ilkelerinden cumhuriyetçilik, milliyetçilik, halkçılık, devrimcilik ve laiklik ile ilişkilendirebiliriz. Bu ilkelerin kadın haklarına katkısı şöyle açıklanabilir:

• Cumhuriyetçilik: Cumhuriyet, egemenliğin halkta olduğu ve halkın kendi kendini yönettiği bir devlet şeklidir. Cumhuriyetçilik ilkesi, kadın ve erkek arasında eşitliği ve adaleti sağlar. Kadınların siyasi haklara sahip olması, cumhuriyetin bir gereği ve sonucudur. Atatürk, cumhuriyetin kadınlara verdiği değeri şöyle ifade etmiştir: "Cumhuriyet rejimi demek, demokrasi sistemi ile devlet şekli demektir. Bu ise, halkın mukadderatını bizzat ve bilfiil idare etmesi demektir. Öyleyse, Türk kadını da, bir hakiki cumhuriyet kadını olmalıdır."
• Milliyetçilik: Milliyetçilik, milletin birlik ve beraberliğini, bağımsızlık ve bütünlüğünü korumak ve yükseltmek ilkesidir. Milliyetçilik ilkesi, kadınların milletin bir parçası ve onurlu bir üyesi olduğunu kabul eder. Kadınların siyasi haklara sahip olması, milliyetin güçlenmesine ve gelişmesine katkı sağlar. Atatürk, kadınların milliyetçilik anlayışını şöyle övmüştür: "Türk kadını, Türk tarihinin en kahraman, en fedakâr kadınıdır. Türk kadını, Türk milliyetçiliğinin ilk öğretmenidir."
• Halkçılık: Halkçılık, halkın hak ve çıkarlarını gözetmek, halkın refah ve mutluluğunu sağlamak, halkın eğitim ve kültür seviyesini yükseltmek ilkesidir. Halkçılık ilkesi, kadınların halkın bir bölümü ve yarısı olduğunu vurgular. Kadınların siyasi haklara sahip olması, halkın kalkınmasına ve çağdaşlaşmasına hizmet eder. Atatürk, kadınların halkçılık görevini şöyle belirtmiştir: "Türk kadını, Türk toplumunun ana unsuru, Türk halkının en büyük yardımcısıdır. Türk kadını, Türk halkının gerçek temsilcisidir."
• Devrimcilik: Devrimcilik, çağdaş uygarlık düzeyine ulaşmak için gerekli olan değişim ve yenileşmeleri yapmak ilkesidir. Devrimcilik ilkesi, kadınların çağdaş uygarlığın gereklerine uygun olarak yaşamasını ve çalışmasını ister. Kadınların siyasi haklara sahip olması, devrimlerin korunmasına ve sürdürülmesine katkı sağlar. Atatürk, kadınların devrimcilik rolünü şöyle tanımlamıştır: “Türk kadını, Türk devriminin en büyük destekçisi, Türk inkılâbının en sadık savunucusudur. Türk kadını, Türk devriminin en büyük eseridir.”
• Laiklik: Laiklik, devletin ve toplumun din ve vicdan özgürlüğüne saygılı olması, devlet işlerinin ve eğitimin din kurallarından bağımsız olarak yürütülmesi ilkesidir. Laiklik ilkesi, kadınların dinin baskı ve yasaklarından kurtulmasını, akıl ve bilime dayalı bir yaşam sürmesini sağlar. Kadınların siyasi haklara sahip olması, laikliğin güvencesine ve gelişmesine katkı sağlar. Atatürk, kadınların laiklik anlayışını şöyle övdü: “Türk kadını, Türk laikliğinin en büyük savunucusu, Türk aydınlanmasının en büyük kaynağıdır. Türk kadını, Türk laikliğinin en büyük güvencesidir.”