Question

Pankuş kavramını tanımlayınız.​

Answer 1

Pankuş kavramı, Hitit devletinde bir meclis ya da kurul şeklinde çalışmış bir organizasyonun ismidir. Hitit dilinde “topluluk, kurul, grup” anlamına geldiği gibi “tüm, bütün; hepsi, tamamı” anlamıyla da kullanılır. Pankuş meclisi, tarihte ilk kanun yapan, kanun koyan, yönetiminde herkesin eşit haklara sahip olduğu ve her insanın özgürce fikirlerini dile getirebildiği bir meclistir. Pankuş meclisi, kralın kararları hakkında söz sahibi bir kurul ve böylelikle de onun mutlak hakimiyetinin tek denetleyicisiydi. Pankuş meclisiyle birlikte Hitit İmparatorluğu, dünyadaki en eski meşruti devlet olarak insanlık tarihinde eşi olmayan bir yerde bulunmaktadır.

Pankuş meclisi ile ilgili bilgilerin çoğu eski Hitit dönemine aittir. Özellikle I. Hattuşili’nin yıllığı ve Telipinu fermanında bahsedilir. Geç dönem dokümanlarında sadece bir iki defa bahsedilmiş olması, belki de zamanla etkin bir kurum olmaktan çıktığının göstergesidir. Pankuş’un seçilmiş, sabit üyeleri olduğu yönünde bir delil yoktur. Kraliyet ailesi fertlerinin yanında sarayda görevli olan yetkililer ve çeşitli kademelerdeki askerler de bu kurumun elemanlarıdır.