Question

İnsan, bulunduğu ekosistemlerdeki besin piramidinin en üst seviyesinde yer almaktadır. Buna göre insan tarafından sucul bir ekosisteme verilen kirletici bir maddenin kendi türümüz üzerindeki etkileri neler olabilir? Bu durumun sonuçlarını tartışınız.

Answer 1

Su kirliliği, sucul bir ekosistemin canlıları için ciddi bir tehdit oluşturur. Su kirliliği, suyun fiziksel, kimyasal veya biyolojik özelliklerinin insan faaliyetleri sonucunda bozulmasıdır. Su kirliliği, sucul canlıların yaşamını, sağlığını ve üremesini olumsuz etkiler. Ayrıca su kirliliği, sucul ekosistemdeki besin zincirini ve besin piramidini de etkiler.

Besin zinciri, bir canlının başka bir canlı tarafından tüketilmesiyle oluşan enerji ve madde akışını gösterir. Besin piramidi ise, besin zincirindeki farklı seviyelerdeki canlıların sayı veya biyokütle olarak gösterilmesidir. Besin piramidinde en alt seviyede üreticiler (bitkiler ve algler), orta seviyede birincil (otçul), ikincil (etçil) ve üçüncül (etçil) tüketiciler, en üst seviyede ise ayrıştırıcılar (bakteri ve mantarlar) yer alır.

İnsan, besin piramidinin en üst seviyesinde yer alan bir tüketicidir. İnsan, hem otçul hem de etçil beslenebilir. İnsan tarafından sucul bir ekosisteme verilen kirletici bir madde, hem insanın hem de diğer canlıların sağlığını ve yaşamını tehlikeye atar. Örneğin, insanlar tarım alanlarından akarsulara sızan pestisitler (zirai ilaçlar) ile sucul ekosistemi kirletirler. Pestisitler, sucul canlılarda zehirlenme, ölüm, üreme bozuklukları, davranış değişiklikleri gibi etkilere neden olurlar. Pestisitler ayrıca besin zincirinde birikerek daha yüksek seviyedeki canlılarda daha fazla toksik etki yaratırlar. Bu durumda insan da pestisit içeren suyu içerek veya pestisit biriken balık gibi canlıları tüketerek zehirlenebilir. Pestisit zehirlenmesi insanlarda baş ağrısı, bulantı, kusma, karaciğer hasarı, kanser gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Su kirliliğinin sonuçları sadece insan sağlığı ile sınırlı değildir. Su kirliliği aynı zamanda su kaynaklarının azalmasına, sucul ekosistemlerin bozulmasına, biyolojik çeşitliliğin azalmasına ve ekonomik kayıplara da neden olur. Bu nedenle insanın su kirliliğini önlemek ve azaltmak için çeşitli önlemler alması gerekmektedir. Bu önlemler arasında şunlar sayılabilir:

• Su kaynaklarının korunması ve yönetimi için yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
• Su tasarrufu bilinci geliştirilmeli ve su israfı önlenmelidir.
• Atık sular arıtılmadan alıcı ortamlara boşaltılmamalıdır.
• Tarım alanlarında organik gübre ve doğal ilaçlar kullanılmalıdır.
• Sanayi atıkları geri dönüştürülmeli veya bertaraf edilmelidir.
• Yenilenebilir enerji kaynakları tercih edilmelidir.
• Çevre eğitimi verilmeli ve çevre bilinci artırılmalıdır.