Question

Kutuplu moleküller nelerdir?

Answer 1

Kutuplu moleküller, elektrik yükünün eşit olmayan şekilde dağıldığı ve molekülün pozitif ve negatif uçları olduğu moleküllerdir. Kutuplu moleküller, kovalent bağlı atomlar arasında elektronegatiflik farkı olduğunda oluşur. Elektronegatiflik, bir atomun elektronları çekme gücüdür. Elektronegatifliği yüksek olan atom, elektronları daha fazla kendine çeker ve kısmen negatif yüklenir. Elektronegatifliği düşük olan atom ise elektronları daha az çeker ve kısmen pozitif yüklenir. Bu şekilde molekülde bir dipol adı verilen bir elektriksel kutuplaşma meydana gelir.

Kutuplu moleküllerin örnekleri arasında su (H2O), amonyak (NH3), hidrojen klorür (HCl), karbon monoksit (CO), sülfür dioksit (SO2) gibi moleküller sayılabilir. Bu moleküllerde, oksijen, azot, klor gibi atomlar hidrojen veya karbon gibi atomlara göre daha elektronegatif oldukları için, elektronları daha fazla kendilerine çekerler. Bu da molekülde bir dipol oluşmasına neden olur.

Kutuplu moleküllerin bazı özellikleri şunlardır:

• Kutuplu moleküller, diğer kutuplu moleküllerle veya iyonlarla etkileşime girerler. Bu etkileşimlere dipol-dipol kuvvetleri, hidrojen bağları veya iyon-dipol kuvvetleri denir. Bu kuvvetler, kutuplu moleküllerin kaynama noktalarını, erime noktalarını, çözünürlüklerini ve viskozitelerini etkiler.
• Kutuplu moleküller, polar bir çözücü görevi görürler. Polar bir çözücü, içinde polar veya iyonik maddeleri çözebilen bir sıvıdır. Su, en yaygın polar çözücüdür ve içinde tuzlar, şekerler, asitler, bazlar gibi maddeleri çözebilir.
• Kutuplu moleküller, asimetrik bir şekle sahiptirler. Asimetrik bir şekil, molekülün farklı yönlere farklı yük dağılımları göstermesi anlamına gelir. Kutuplu moleküllerde, elektronegatifliği yüksek olan atomlar genellikle merkezde yer alırken, elektronegatifliği düşük olan atomlar kenarlarda yer alır. Bu da molekülün bükülmesine veya eğilmesine neden olur.