Question

Dünyada aktif olan yanardağlar hangileridir?

Answer 1

Aktif yanardağlar, belirli aralıklarla lav, kül, gaz ve kaya parçaları püskürten yanardağlardır. Aktif yanardağlar, yeryüzünün derinliklerinde bulunan erimiş kayaçların (magma) yüzeye çıkmasıyla oluşur. Aktif yanardağlar, çevrelerine etki ederler ve bazen felaketlere neden olabilirler.

Dünyada aktif olan yanardağların sayısı tam olarak bilinmemektedir. Ancak Smithsonian Enstitüsü Küresel Volkanizma Programı (GVP) tarafından hazırlanan bir veritabanına göre, dünyada 9 Haziran 2023 tarihi itibarıyla 48 adet sürekli aktif yanardağ bulunmaktadır. Sürekli aktif yanardağlar, aralıksız olarak püskürmeye devam eden veya en az 3 ay ara vermeden püskürme olayları yaşayan yanardağlardır. 

Sürekli aktif yanardağların dışında, dünyada zaman zaman püskürme olayları yaşayan veya püskürme ihtimali olan diğer aktif yanardağlar da bulunmaktadır. Bu tür yanardağlar, genellikle tektonik plakaların hareket ettiği veya sıcak noktaların bulunduğu yerlerde yer alırlar. Bu tür yanardağların sayısı yaklaşık 1.500 civarındadır. Bu tür yanardağların bazı örnekleri şunlardır:

• Etna Yanardağı: Avrupa’nın en yüksek ve en aktif yanardağı olan Etna Yanardağı, İtalya’nın Sicilya adasında yer alır. Etna Yanardağı, binlerce yıldır kaydedilen püskürmeler yaşamıştır. Son büyük püskürmesi 2023 yılında gerçekleşmiştir.
• Kilauea Yanardağı: Hawaii adalarının en aktif yanardağı olan Kilauea Yanardağı, Pasifik Okyanusu’nda yer alır. Kilauea Yanardağı, 1983 yılından beri sürekli olarak lav akıntısı üretmektedir. Son büyük püskürmesi 2018 yılında gerçekleşmiştir.
• Krakatau Yanardağı: Endonezya’nın Sumatra ve Cava adaları arasında yer alan Krakatau Yanardağı, tarihin en büyük volkanik patlamalarından birine sahne olmuştur. 1883 yılında meydana gelen patlamada yaklaşık 36 bin kişi hayatını kaybetmiştir. Krakatau Yanardağı, son olarak 2018 yılında püskürmüştür.
• Popocatépetl Yanardağı: Meksika’nın başkenti Meksiko’ya yakın bir konumda yer alan Popocatépetl Yanardağı, ülkenin en aktif yanardağıdır. Popocatépetl Yanardağı, son 20 yılda sürekli olarak küçük çaplı püskürmeler yaşamıştır. Son büyük püskürmesi 2000 yılında gerçekleşmiştir.
• Sakurajima Yanardağı: Japonya’nın güneyindeki Kyushu adasında yer alan Sakurajima Yanardağı, ülkenin en aktif yanardağıdır. Sakurajima Yanardağı, son 60 yılda binlerce kez püskürmüştür. Son büyük püskürmesi 2016 yılında gerçekleşmiştir.