Question

11. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 324, 325 Cevapları - Tutku Yayıncılık

Answer 1

2. ÜNİTE: 3. BÖLÜM DEĞERLENDİRME SORULARI

A. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun kelimeleri kullanarak tamamlayınız.

Cevap: 1. sığa 2. elektrik alan, vektörel 3. sığaç 4. uzaklık 5. yük

1. Bir cismin yük tutabilme kapasitesine sığa denir.
2. Yüklü paralel levhalar arasında oluşan elektrik alan, vektörel büyüklüktür.
3. Sığaç, devrede enerji depolamaya yarayan elektronik devre elemanlarından birisidir.
4. Bir sığacın levhaları arasındaki uzaklık artarsa sığası azalır.
5. Bir üretece bağlı, yalıtkan olarak hava kullanılan ve düzlemsel iki levhadan oluşan sığacın levhaları arasına elektrik sabiti havadan büyük bir madde konulursa sığaçta depo edilen yük artar.

B. Aşağıdaki cümlelerin başına doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.

Cevap: 1. Y 2. D 3. D 4. Y 5. D

1. (Y) Bir sığacın üzerindeki gerilim artırılırsa sığası artar.
2. (D) Bir pile bağlanan paralel levhalar arasındaki her yerde elektrik alan aynı büyüklüktedir.
3. (D) Sığaçlar doğru akım devrelerinde akım kesici olarak kullanılabilir.
4. (Y) Sığaç yaparken yalıtkan malzeme olarak sıvılar kullanılamaz.
5. (D) Bir sığacın sığası artırmak için levhalar arasındaki uzaklık azaltılmalıdır.

C. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Yüklü paralel levhalar arasında yüklü bir cismin dengede kalma koşulu nedir?

Yüklü paralel levhalar arasında yüklü bir cismin dengede kalma koşulu, üzerine etki eden elektriksel kuvvet ile yerçekimi kuvvetinin eşit olmasıdır. Bu durumda, şu denklemi yazabiliriz:

_qE=mg

Burada, q cismin yükü, E levhalar arasındaki elektrik alan şiddeti, m cismin kütlesi ve g yerçekimi ivmesidir. Elektrik alan şiddeti, levhalar arasındaki potansiyel farkın (V) levhalar arasındaki uzaklığa (d) bölünmesiyle bulunur. Yani,

$$E=$$V/d

Bu formülü ilk denkleme yerine koyarsak, cismin yükünü bulmak için şu formülü elde ederiz:

q=mgd/V

Bu formül, cismin yükünün levhalar arasındaki uzaklık, potansiyel fark ve yerçekimi ivmesine bağlı olduğunu gösterir. Cismin dengede kalması için bu değişkenlerin uygun değerlere sahip olması gerekir.

2. Yüklü paralel levhaların arasında oluşan elektrik alan ve bu elektrik alanın bağlı olduğu değişkenler hakkında bilgi veriniz.

Cevap: Aralarında d kadar uzaklık bulunan özdeş iki iletken levha iletken bir telle bir üretecin uçlarına bağlanarak yüklenirse levhalar arasında düzgün bir elektrik alan oluşur. Oluşan elektrik alan E, levhalar arasındaki her noktada sabit olup (+) yüklü levhadan (–) yüklü levhaya doğrudur.

3. Sığaçların kullanım alanları hakkında bilgi veriniz.

Sığaçların kullanım alanları çok çeşitlidir. Bazı örnekler şunlardır:

• Elektrik enerjisi depolamak: Sığaçlar, elektrik akımını elektrik alan olarak depolarlar. Bu sayede, elektrik kesintisi durumunda bazı cihazların çalışmaya devam etmesini sağlarlar. Örneğin, fotoğraf makinesi flaşları, şarjlı el fenerleri, bilgisayarlar, dijital saatler, otomatik lambalar sığaç kullanır.
• Doğrultma işlemleri: Sığaçlar, alternatif akımı doğru akıma dönüştürmek için kullanılırlar. Örneğin, güç kaynakları, adaptörler, şarj cihazları sığaç kullanır.
• Filtreleme: Sığaçlar, istenmeyen gürültü veya dalgalanmaları azaltmak için kullanılırlar. Örneğin, radyo devreleri, ses sistemleri, telekomünikasyon devreleri sığaç kullanır.
• Kompanzasyon: Sığaçlar, reaktif gücü düzenlemek ve güç faktörünü iyileştirmek için kullanılırlar. Örneğin, endüstriyel motorlar, aydınlatma kondansatörleri, güç kondansatörleri sığaç kullanır.

4. Sığacın bağlı olduğu değişkenleri ve bu değişkenlere nasıl bağlı olduğunu açıklayınız.

Cevap: C = dielektrik katsayisi x (levhaların alanı/ levhalar arası uzaklık), formüle göre bakarsan dielektrik katsayisi sabittir degismez fakat sıgaci olusturan levhaların alanı ve aradaki uzaklik degisebilir bu yuzden bunlara baglidir.:) kondansatörün işlevi yük depolamaktır.

Ç. Aşağıdaki problemleri çözünüz.

1. Şekil 1’deki yüklü levhalar arasında oluşan elektrik alanın büyüklüğü E kadar ise Şekil 2’deki yüklü levhalar arasında oluşan elektrik alanın büyüklüğü kaç E’dir?

Cevap: 1/2

2. Yükünün büyüklüğü q olan 4 g kütleli cisim, aralarında 5 cm olan ve 80 V’luk potansiyel farka sahip olan üretece bağlı levhalar arasında dengede durmaktadır. Buna göre cismin yükünü bulunuz. (g = 10 N/kg alınız.)

Cevap:

Cismin dengede durması için, üzerine etki eden elektriksel kuvvet ile yerçekimi kuvvetinin eşit olması gerekir. Bu durumda, şu denklemi yazabiliriz:

Cevap: 2,5 x 10^-5 C

3. Şekildeki gibi A levhası yakınlarından serbest bırakılan +q yüklü parçacık B levhasındaki delikten v1 hızı ile geçip C * v1levhasına v2 hızı ile çarpıyor. Buna göre .. oranını bulunuz.

Cevap: 1/2

D. Aşağıdaki test sorularını çözünüz.

1. Bir üretece bağlı paralel iki levha için
I. Aralarındaki uzaklık artarsa elektrik alan şiddeti azalır.
II. Levhaların alanları genişletilirse elektrik alan şiddeti artar.
III. Levhalar arasına havadan daha iyi bir yalıtkan konulursa elektrik alan artar. yargılardan hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

Cevap:  A

2. Şekildeki paralel levhalardan oluşan X ve Y sığaçlarının sığaları eşittir. Buna göre Y nin levhaları arasındaki maddenin elektriksel geçirgenliği s’, X’in levhaları arasındaki maddenin elektriksel geçirgenliği katsayısı s nin kaç katıdır?

Cevap: B