Question

10. Sınıf Felsefe Ders Kitabı Sayfa 76 Cevapları - Tuna Yayıncılık

Answer 1

Uygulayalım

Kant'ın aşağıda verilen sözlerini okuyarak soruları cevaplayınız.

Filozofumuz Diyor ki

• Bilgimiz deneyle başlar ama deneyden doğmaz.
• Deneysiz kavramlar boştur, kavramsız deneyler kördür.
• Hume, beni dogmatik uykumdan uyandırdı.

Immanuel Kant

Sorular

1. Kant’a göre bilgilerin kaynağı nedir?

Cevap:

Kant’a göre bilgilerin kaynağı, deneyler ve kavramlardır. Ancak, bu iki unsur birbirinden bağımsız olarak işlev göremez. Kant, “Bilgimiz deneyle başlar ama deneyden doğmaz” diyerek, bilginin sadece deneylerle sınırlı olmadığını, aynı zamanda kavramların da bilgi oluşumunda önemli bir rol oynadığını belirtir. “Deneysiz kavramlar boştur, kavramsız deneyler kördür” ifadesiyle de deneylerin ve kavramların birbirini tamamladığını ve birlikte çalıştığında anlamlı bilgi oluşturduğunu vurgular.

2. Dogmatik uykudan uyanmak ne demektir? Açıklayınız.

Cevap:

“Dogmatik uykudan uyanmak”, Kant’ın İskoç filozof David Hume’un felsefi düşüncelerinden etkilenerek kendi felsefi görüşlerini yeniden değerlendirmeye başlamasını ifade eder. Dogmatizm, genellikle belirli bir düşünce veya inancın sorgulanmadan kabul edilmesini ifade eder. Bu durumda, “dogmatik uykudan uyanmak”, Kant’ın belirli düşünceleri sorgulamaya başlaması ve bu süreçte yeni bir felsefi anlayış geliştirmesini ifade eder. Bu, Kant’ın “kritik” felsefesinin temelini oluşturur. Bu felsefe, bilginin kaynağını ve sınırlarını sorgular. Bu nedenle, “dogmatik uykudan uyanmak”, Kant’ın felsefi düşüncelerini daha eleştirel bir şekilde değerlendirmeye başlamasını ifade eder.

Uygulayalım

Filozofların aşağıda verilen sözlerini okuyunuz. Bu filozofların bilginin kaynağı konusundaki ortak düşüncelerinin ne olduğunu noktalı yere yazınız.

Filozofumuz Diyor ki

Doğru bilgiye Tanrı’nın insan ruhuna akıttığı nur (ışık, sezgi) ile ulaşılır. Gazâlî

Filozofumuz Diyor ki

“Bilgi insanda iki yetiden kaynaklanır, bunlar zekâ ve sezgidir.” H. L. Bergson

Cevap:

Bu filozofların bilginin kaynağı konusundaki ortak düşüncesi, bilginin sezgi yoluyla elde edildiğidir. Gazâlî, doğru bilginin Tanrı’nın insan ruhuna akıttığı nur (ışık, sezgi) ile ulaşıldığını belirtirken, Bergson bilginin zekâ ve sezgiden kaynaklandığını ifade etmiştir. Her iki filozof da sezginin bilgi edinmede önemli bir rol oynadığını vurgulamaktadır.