Question

Tarih Bilimi Hangi Yöntemleri Kullanır?

Answer 1

• Tarih bilimi beş aşamalı bir yöntem kullanır. Bu yöntemin aşamaları şöyledir:
  • Tarama (Kaynak Arama): Tarihe kaynaklık edebilecek her türlü bilgi ve verilerin bulunması aşamasıdır. Tarihi olaylarla ilgili bilgi veren her türlü malzeme kaynak adını alır. Kaynaklar yazılı, sözlü, kalıntı veya çizili, sesli ve görüntülü olabilir.
  • Tasnif (Sınıflandırma): Toplanan verilerin bir sistem dahilinde sınıflandırılması aşamasıdır. Veriler olayın siyasi, ekonomik, sosyal, kültürel ve askeri boyutları gibi çeşitli unsurlara göre gruplandırılır.
  • Tahlil (Çözümleme): Elde edilen verilerin kaynak ve bilgi yönünden yeterli olup olmadığının kontrol edilmesi aşamasıdır. Verilerin doğruluğu, güvenilirliği, tutarlılığı ve geçerliliği incelenir.
  • Tenkit (Eleştiri): Toplanan verilerin gerçekliği ve bilgi açısından güvenirliliğinin tespit edildiği aşamasıdır. Verilerin birinci elden veya ikinci elden kaynaklara dayanıp dayanmadığı, kaynakların önyargılı veya tarafsız olup olmadığı, kaynakların birbiriyle çelişip çelişmediği gibi sorulara cevap aranır.
  • Terkip (Sentez): Toplanan verilerin birleştirilerek sonuca ulaşılması aşamasıdır. Bu aşamada olaylar değişik açılardan incelenerek sonuca ulaşılır. Olayın nedenleri, sonuçları ve etkileri ortaya konur.
• Tarih bilimi farklı disiplinlerden yararlanan bir yöntem kullanır. Tarih bilimi sadece kendi yöntemleriyle değil, diğer bilim dallarının yöntemleriyle de geçmişi anlamaya çalışır. Örneğin:
  • Arkeoloji: Tarih öncesi dönemlerde yaşamış insanların kalıntılarını inceleyerek tarihe ışık tutar.
  • Paleografya: Eski yazıları okuyarak ve çözerek tarihe kaynak sağlar.
  • Nümizmatik: Eski paraları inceleyerek tarihe bilgi verir.
  • Epigrafi: Yazılı taşları inceleyerek tarihe bilgi verir.
  • Kronoloji: Tarihi olayların zaman sırasını belirleyerek tarihe yardımcı olur.