Question

Muhtıra Nedir?

Answer 1

Muhtıra, bir kişi ya da grup veyahut kurumun, bir başka kişi, grup ya da kurumu uyarmak amacıyla ona gönderdiği yazılı metindir. Aynı zamanda bir anlaşma, sözleşme ya da uzlaşmanın resmî bir özeti ve belgesidir. Resmi ya da iş dünyasına ait kullanım alanları mevcuttur. Muhtıra kelimesi Arapça kökenli olup ihtar edilen şey anlamına gelir. Türk Dil Kurumu sözlüğünde, muhtıra kelimesinin anlamı herhangi bir şeyi hatırlatmak veya uyarma amacıyla yazılan yazı olarak verilmiştir.

Muhtıra kavramı siyasette de kullanılır. Bu durumda muhtıra, herhangi siyasi bir konuda bir kişi veya kişilerce, bir başka kişi veya kişilerin uyarılması şeklindedir. Bu yönüyle muhtıra, diplomatik nota ile benzerlik göstermektedir. Fakat diplomatik nota, uluslararası ilişkilerde geçerli olan bir terimdir. Muhtıra ise Türkiye dışında pek kullanılmamaktadır.

Muhtıra kavramı Soğuk Savaş döneminde ortaya çıkmıştır. O zamanlar üçüncü dünya ülkeleri, ABD ve müttefikleri (Birinci Dünya), Sovyetler Birliği ve müttefikleri (İkinci Dünya) ve Bağlantısızlar Hareketi’ne dahil olan ülkeler (Üçüncü Dünya) şeklinde ayrılıyordu. Bu bağlamda muhtıra, bağlantısız ülkelerin diğer iki bloka karşı tutumlarını belirtmek için kullandıkları bir araçtı.