Question

Kadı Burhaneddin Devleti Nedir?

Answer 1

Kadı Burhaneddin Ahmed Devleti, Eretna Devleti’nin topraklarında, Oğuzların Salur boyundan olan Vezir Kadı Burhaneddin Ahmed’in kendi adıyla 1381 yılında kurduğu devlettir. Devletin merkezi Sivas’tır. Kadı Burhaneddin Ahmed, aslen Kayseri’de doğmuş, babası Kayseri Kadısı Şemseddin Mehmed’dir. Mısır ve Şam’da eğitim görmüş, fıkıh, hadis, tefsir, mantık ve tıp gibi ilimleri öğrenmiştir. Kayseri’ye döndükten sonra kadılık ve vezirlik yapmış, Eretna Devleti’nin hükümdarı Giyaseddin Mehmed Bey’in kızıyla evlenmiştir. Giyaseddin Mehmed Bey’in ölümünden sonra yerine geçen Alaeddin Ali Bey’i de desteklemiş ve onun da ölümüyle birlikte devletin başına geçmiştir.

Kadı Burhaneddin Ahmed Devleti, kısa sürede Orta Anadolu’ya hâkim olmuş, ancak izlediği yayılma politikası yüzünden Karakoyunlu, Akkoyunlu ve Osmanlılarla ilişkileri bozulmuştur. Kadı Burhaneddin Ahmed, Akkoyunlularla yaptığı mücadele sırasında Akkoyunlu Kara Yülük Osman Bey tarafından 1398 yılında öldürülmüştür. Yerine geçen oğlu Alâeddin Ali, Timur tehlikesi karşısında şehir halkının da isteğiyle Sivas’ı Osmanlılara teslim etti. Sivas Valiliğine, Yıldırım Bayezid 'in oğlu Mehmed Çelebi getirilmiş böylece Kadı Burhaneddin Devleti son bulmuştur.

Kadı Burhaneddin Ahmed Devleti’nin kültür ve sanat faaliyetleri hakkında da bilgi vermek gerekirse; Kadı Burhaneddin Ahmed hem bir devlet adamı hem de bir alim ve şairdir. Farsça ve Türkçe şiirler yazmış, Divan edebiyatının önemli isimlerinden biri olmuştur. Divanında gazel, tuyuğ ve rubailer bulunmaktadır. Ayrıca devrinde ilim ve sanata önem vermiş, Sivas’ta medreseler ve kütüphaneler kurmuştur. Kadı Burhaneddin Ahmed Devleti’nin mimari eserleri arasında Sivas’ta Ulu Camii , Gök Medrese , Çifte Minareli Medrese , Şifaiye Medresesi , Buruciye Medresesi , Kale Camii , Kayseri’de Hunat Hatun Külliyesi , Karaman’da İbrahim Bey Camii sayılabilir.