Question

Sera etkisine sebep olan gazlar hangileridir? Atmosferdeki ozon tabakasının oluşumu nasıl gerçekleşir? Ozon tabakasının incelmesinin sonuçları nelerdir?

Answer 1

Sera etkisine sebep olan gazlar, atmosferde bulunan ve Dünya’nın yüzeyinden yansıyan kızılötesi ışınları soğurup tekrar yayan gazlardır. Bu gazlar arasında su buharı, karbondioksit, metan, nitröz oksit ve ozon gibi gazlar sayılabilir. Sera etkisi, bu gazların Dünya’nın ısınmasına katkıda bulunmasıdır. Sera etkisi olmasaydı, Dünya’nın ortalama sıcaklığı yaklaşık -18 °C olurdu. Ancak insan faaliyetleri sonucu sera gazlarının atmosferdeki miktarı artmış ve küresel ısınmaya yol açmıştır.

Atmosferdeki ozon tabakasının oluşumu ise güneşten gelen morötesi ışınların oksijen molekülleriyle etkileşmesi sonucu gerçekleşir. Morötesi ışınlar oksijen moleküllerini (O 2) parçalayarak iki oksijen atomu (O) oluşturur. Bu atomlardan biri başka bir oksijen molekülüyle birleşerek ozon molekülü (O 3) meydana getirir. Ozon tabakası, morötesi ışınların büyük bir kısmını soğurarak canlıları zararlı etkilerinden korur.

Ozon tabakasının incelmesinin sonuçları ise oldukça tehlikelidir. Ozon tabakasının incelmesi morötesi ışınların daha fazla yeryüzüne ulaşmasına neden olur. Bu da canlılarda cilt kanseri, göz hastalıkları, bağışıklık sistemi bozuklukları gibi sağlık sorunlarına yol açar. Ayrıca ozon tabakasının incelmesi bitkilerin fotosentez yapma yeteneğini azaltır, denizdeki planktonların ölümüne neden olur, küresel iklim değişikliğini tetikler ve biyolojik çeşitliliği tehdit eder.