Question

9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Sayfa 91, 92 Cevapları - Öğün Yayınları

Answer 1

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor adlı şiirden memleket manzarasını yansıtan ifadeler bulunuz.
Cevap: Yazın sarı kışın beyaz çiçeklerin olduğu, sevgisi ve merhametiyle kendi bağrında yatanları koruyup kolladığı bilinen bir memleket manzarası okura sunulmaktadır.

2. Bu şiirde geçen “rüzgâr” sözcüğü neyin imgesidir? Açıklayınız.
Cevap: Rüzgar demek nefes onu itecek can ve ruh demektir. Bu ruh ile bayrak özgürce göklerde dalgalanabilecektir.

3. Bu şiirin söyleyicisi ve hitap ettiği kişi kimdir? İkisi arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
Cevap: Bu şiirin söyleyicisi şair hitap ettiği kişi ise okumak isteyen herkes özellikle de Türk Milletidir.

4. “Destânını yapmış, kasîdeye kanmış…
Bir el ki ahretten uzanmış,
Edeple gelip birer birer
Öpsün diye fâniler.”
Yukarıdaki dörtlükte geçen söz sanatı/sanatlarını bulunuz.
Cevap: Burada istiare sanatı vardır. Bir el ki derken asıl kişi söylenmemektedir. Yine tenasüp sanatı yani anlamlı kelimelerin bir arada kullanıldığını görürüz. Örneğin fani, ahiret, edep gibi .

5. “Bir el ki ahiretten uzanmış” dizesinden ne anladığınızı açıklayınız.
Cevap: Belki de bu kahramanlara öte dünyadan ya bir sevdiğinin ya bir liderin ve daha da zorlarsak belki de peygamberin bile el uzattığı yardım ettiği söylenmektedir.

6. Şair, askerin meçhul olmadığını hangi bölümde ve nasıl açıklıyor?
Cevap: Son bölümde açıklanmaktadır. Bu bölümde bayrağı tuttuğu için aslında o askerin kim olduğu bellidir diyor ve Türk askeri olduğunu söylüyor.

7. Okuduğunuz şiirden yola çıkarak “vatanseverlik” ile ilgili neler düşündüğünüzü arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Vatanımızı sevmek bizim birincil görevimizdir. Çünkü vatan demek evimiz, yaşamımız geleceğimiz demektir. Çünkü vatan olmazsa ulus da olmaz. Hepimiz esaret altında vatansız bayraksız tutsak bir şekilde yaşamak zorunda kalırız. Ailemizle huzur içinde yaşıyorsak bu vatana sahip olmamızdan kaynaklanmaktadır.

8. Arif Nihat Asya “bayrak şairi” olarak anılmaktadır. Böyle anılmasının, yazdığı şiirlerin içeriği ile ilgisi olup olmadığını araştırınız.
Cevap: Kesinlikle ilgisi vardır. Çünkü onun şiirleri incelendiğinde bayrağı çok güzel anlattığı dizeler ve sanatlı söyleyişle karşılaşırız.

1. Etkinlik

a. Bu Vatan Kimin? şiiri ile Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor şiirini aşağıda verilen tabloya göre karşılaştırınız.

Bu Vatan Kimin?

• Tema: Vatan
• Ölçü: hece
• Nazım Birimi: dörtlük
• Bağlı Olduğu Gelenek: Milli ve dini hassasiyeti içeren şiirler
• Konu: Vatanın sahipsiz olmadığı, milletin kıymeti

Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor

• Tema: Bayrak
• Ölçü: Hece
• Nazım Birimi: Dörtlük
• Bağlı Olduğu Gelenek: Milli ve dini hassasiyeti içeren şiirler
• Konu: Bayrağın önemi ulus için taşıdığı anlam ve değer

b. Epik şiirlerde şairlerin okuyucuya aktarmak istediği düşünce ile seçtiği kelimeler arasında nasıl bir ilişki vardır? Tartışınız.
Cevap: Epik şiirlerde şairin seçtiği kelimeler daha çok destansı duyguları yansıtan insanda coşkuyu ve heyecanı en üst noktaya çıkaran kelimelerdir. Çünkü amaç okura bu duyguları hissettirebilmektir.

c. Sizce epik şiirlerin Millî Mücadele ruhunu uyandırmada ne gibi katkıları olmuştur?
Cevap: Bu tür şiirler bence toplumun milli ve manevi değerlerini bir arada tutmaları, geçmişin kahraman evlatlarını bacılarını bizlere yeniden hatırlatmaları ve hak ettikleri saygıyı yeniden kazanmaları bakımından çok değerlidir.

2. Etkinlik

Aşağıdaki şiirlerin konusuna göre türünü yazınız.

Yayla Dumanı Şiiri Konusuna Göre Türü: Pastoral doğa şiiri
Emmoğlu Şiiri Konusuna Göre Türü: Satirik yani Eleştirel Şiir
Sessiz Gemi Şiiri Konusuna Göre Türü: Lirik şiir
Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor Şiiri Konusuna Göre Türü: Epik yani kahramanlık Şiiri

Barış Manço’nun “Yaz Dostum” şarkısının sözlerini öğreniniz ve burada geçen didaktik ögeleri bulunuz.

Yaz dostum,
Güzel sevmeyene adam denir mi?

Yaz dostum,
Selam almayana yiğit denir mi?

Yaz dostum,
Altı üstü beş metrelik bez için

Yaz dostum,
Boşa geçmiş ömre yaşam denir mi?

Yaz tahtaya bir daha,
Tut defteri kitabı
Sarı çizmeli Mehmet Ağa
Bir gün öder hesabı

Yaz dostum,
Yoksul görsen besle kaymak bal ile

Yaz dostum,
Garipleri giydir ipek şal ile

Yaz dostum,
Öksüz görsen sar kanadın’ kolunu

Yaz dostum,
Kimse göçmez bu dünyadan mal ile

Yaz tahtaya bir daha,
Tut defteri kitabı
Sarı çizmeli Mehmet Ağa
Bir gün öder hesabı

Yaz dostum,
Barış söyler, kendi bir ders alır mı?

Yaz dostum,
Su üstüne yazı yazsan kalır mı?

Yaz dostum
Bir dünya ki haklı haksız karışmış

Yaz dostum
Boşa koysan dolmaz, dolusu alır mı?

Yaz tahtaya bir daha,
Tut defteri kitabı
Sarı çizmeli Mehmet Ağa
Bir gün öder hesabı