Question

Bitkilerde Vejetatif Üreme Nedir?

Answer 1

Bitkilerde vejetatif üreme, bitkilerin kök, gövde, dal ve yaprak gibi kısımlarından yeni bitkilerin oluşmasıdır. Vejetatif üreme, ana bitkiden ayrılan doku parçasının gelişmesi ile meydana gelir. Vejetatif yolla oluşan canlılar, ana bitki ve birbirleriyle aynı genetik yapıdadır. Vejetatif üreme, özellikle ticari ve tarımsal alanlarda üretime çok büyük katkısı bulunan bir yöntemdir.

Bitkilerde vejetatif üreme çeşitleri şunlardır:

• Yumruyla üreme: Besin depolayan şişkin gövdeye yumru denir. Bazı bitkilerin toprak altında yumruları vardır. Yumrularda birden fazla göz kısmı bulunur. Bu gözlerden oluşan sürgünlerden yeni bitkiler yetişir. Örneğin patates, yer elması.
• Soğanla üreme: Soğanlar toprak altı ve yassı gövdedir. Bitkiler toprak altında yeni soğanlar üretir. Bu soğanlar ayrı ayrı köklenir ve bitkinin toprak üstü kısımlarını üretir. Örneğin sarımsak, soğan, zambak.
• Rizomla üreme: Rizom toprak altı gövdedir. Bazı bitkiler toprak altında rizomlar üretir ve yeni bitkiler oluşturur. Rizomlarda göz adı verilen bölümde yeni bitkiler oluşur. Örneğin kuşkonmaz, zencefil, nane.
• Sürünücü gövdeyle üreme: Bazı bitkilerde gövdeler toprağın üstünde bitkilerin geniş alanlara yayılmasını sağlar. Yayılmış olan sürünücü gövdeler de toprak ile temas ederek yeni kökler meydana getirir. Böylece üreme gözlerinden aynı yavru bitkiler oluşur. Örneğin çilek, yabani yonca.
• Daldırma yöntemiyle üreme: Kök gelişimi uzun süren bitkilerde bu yöntem uygulanır. Bitkilerde toprağa yakın yerden çıkan dallar bitkiden ayrılmadan bükülür. Ucu dışarıda hava ve ışık alacak biçimde toprağa gömülür. Bu gömülen dal köklenerek yeni bir bitki halini alır. Örneğin asma, gül.
• Çelikle üreme: Bitkilerde bulunan kök, gövde ve yapraklardan alınan bitki parçalarına çelik denir. Çelikler başka bir yerde köklendirilir ve yeni bir bitki elde edilir. Örneğin begonya, sardunya.

Örnekler İle Kısaca Vejetatif Üreme Konusu

Bitkilerde oluşan bölümler sayesinde yeni bitkilerin oluşmasına vejetatif üreme denmektedir. Pek çok bitki vejetatif üreme çeşitleri ile üremektedir. Vejetatif üreme çeşitlerine örnek şu şekilde verilebilir:

• Patates ve yer elması yumru ile üremektedir.
• Soğan ve sarımsak soğanla üreme yöntemine örnektir.
• Ayrık otu ve zencefil rizomla üreme yöntemine örnek verilebilir.
• Çilekler ise sürünücü gövde ile üreme yöntemi ile üremektedir.
• Portakal, böğürtlen ve fındık türleri daldırma yöntemi ile üremektedir.
• Söğüt, kavak, elma gibi bitkiler ise çelikle üreme yöntemi ile üremektedir.
• Üzümler aşılama yöntemi ile üremektedir.