Question

Zikir, zikretmek, zikir yapmak ne demektir?

Answer 1

“Zikir”, genellikle Allah’ı anmak üzere söylenmesi ve yapılması tavsiye edilen, sözlü ve ameli eylemleri kapsayan davranışların tümünü ifade eder. Zikir, genellikle Allah’ın adını dil ile anmakla sınırlı görülse de, aslında insana sevap kazandıran her türlü amelin genel adıdır. Çünkü “zikir”, Allah’a itaattir. İbadetlerin özü ve aslı, Allah Teâlâ’yı hatırlamak ve ona itaat etmektir.

Zikir, dil, kalp ve beden ile gerçekleştirilir:

1. Dil ile zikir: Allah’ı isimleriyle anmak, hamd etmek, tesbih etmek, Kur’an okumak, Kur’ân’ı dinlemek ve dua etmektir.
2. Kalp ile zikir: Allah’ı gönülden anmaktır. Bu da üç çeşittir: a) Allah’ın varlığına delalet eden delilleri düşünmek, onun isim ve sıfatlarını tefekkür etmektir. b) İlahi hükümleri yani Allah’ın emir ve yasaklarını ve kulluk görevlerimizi ve bunlarla ilgili delilleri düşünmek. c) Benliğimizdeki ve evrendeki varlıkları ve bunların sırlarını tefekkür ederek, her zerrenin, "yücelikler âlemi”ne ve Allah’ı gereği gibi bilmeye götüren birer ayna olduğunu görmek, idrak etmektir.
3. Bedeni zikir: Vücudumuzdaki bütün organların, sorumlu oldukları vazife ile meşgul ve yasaklandıkları şeylerden de kaçınmalarıdır.

“Zikretmek” ise, Allah’ın isimlerini ve sıfatlarını anma eylemi olarak tanımlanır. “Zikir yapmak” ise, düzenli ve sürekli olarak Allah’ı hatırlamak, anmak, sözünü etmek faaliyetlerinde bulunmayı ifade eder.