Question

Ünsüz benzeşmesi nedir?

Answer 1

Bir sözcüğün son hecesi  “f, s, t, k, ç, ş, h, p” sert sessiz harflerinden biri ile biterse ve bu sözcüğe “c, d, g” yumuşak sessiz harfleriyle başlayan bir ek gelirse, ekin başındaki yumuşak ünsüzler sözcüğün sonundaki ünsüzün etkisiyle sertleşerek  “c ünsüzü ç’ye”, “d ünsüzü t’ye” ve “g ünsüzü k’ye” dönüşür. Bu değişime “ünsüz benzeşmesi” adı verilir.

Bir sözcükte ünsüz benzeşmesini bulabilmek için:

• Sözcükte ”f, s, t, k, ç, ş, h, p”  ve “ç, t, k” ünsüzlerinin yan yana gelip gelmediğine bakılır,

• Yan yana gelmiş ise bu iki harften birinin sözcüğün kök ya da gövdesinde diğerinin ise ekte olup olmadığına bakılır.

Sert ünsüzler	ç, f, h, k, s, ş, t, p
Yumuşak ünsüzler	b, c, d, g, ğ, j, l, m, n, r, v, y, z

Ünsüz Benzeşmesi Örnekleri

Sınıf – ca = Sınıfça = (Bu kelimedeki sınıf kelimesine getirilen “ca” eki, “f” sert ünsüz harfinden dolayı sertleşmiş ve “ça” ekine dönüşmüştür.)

Taraf – dar – Taraftar

Kümes – den = Kümesten

Küs – gün = Küskün

Et – cil = Etçil

Yurt – daş = Yurttaş

İnat – cı = İnatçı

Unut – gan = Unutkan

Çocuk – ca = Çocukça

Sıcak – dan = Sıcaktan

Seç – gin = Seçkin

Geç – ti = Geçti

Güreş – ci = Güreşçi

Çalış – gan = Çalışkan

Külah – dan = Külahtan

Silah – cı = Silahçı

Arap – ca = Arapça

Dolap – ta = Dolapta

Çap – gın  = Çapkın