onlineodev.com`u daha etkin ve verimli kullabilmeniz için, yandex.com.tr, bing.com, yahoo.com gibi arama motorlarını kullanmanızı tavsiye etmektedir.
Bir Soru Sor

10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 304-306 Cevabı - Mega Yayıncılık

80 kez görüntülendi
Fizik kategorisinde

1 cevap

0 beğenilme 0 beğenilmeme

10. Sınıf Mega Yayıncılık Fizik Ders Kitabı Sayfa 304 Cevabı

Aşağıdaki tümcelerden doğru olanların yanındaki “D”, yanlış olanların yanındaki “Y” harflerini işaretleyelim. Yanlış olduğunu düşündüğümüz tümcelerin doğrusunu defterimize yazalım.

1. (Y) Işık, kırılmada dalga gibi davranmaz.
2. (D) Işığın kırılması olayında kırılma açısı gelme açısıyla doğru orantılı değildir.
3. (Y) Işığın kırılma yasaları sadece beyaz ışık için geçerlidir.
4. (D) Bir ortamın kırıcılık indisi, o ortamı geçen ışığın rengine de bağlıdır.
5. (D) Tam yansıma olayı, ışığın çok kırıcı ortamdan az kırıcı ortama çıkamamasıdır.
6. (Y) Işık, kırıcılık indisi büyük ortamlarda daha hızlı ilerler.
7. (D) Işığın ana renkleri kırmızı, yeşil ve mavidir.
8. (Y) Bir boya maddesinin sarı görünmesi, beyaz ışığın içinden kırmızıyı soğurmasındandır.

Çerçeve içinde verilen kelime ve kelime gruplarından uygun olanını kullanarak aşağıdaki tümcelerde noktalı yerleri tamamlayalım ve tamamlanmış tümceleri defterimize yazalım.

1. Gözde görüntü retina üzerine düşer.
2. Gözlük numaraları, diyoptri denilen birimle ifade edilir.
3. Yakını net göremeyen göz hipermetrop göz olarak adlandırılır.
4. Miyop bir gözün kusuru ırıksak mercek ile düzeltilir.
5. Fotoğraf makinelerinin objektifi daima gerçek görüntü verir.
6. Yer dürbünlerinde düzeltme merceği bulunur.
7. Dürbünlerde görüntü çizilirken cisim sonsuz uzaklıkta kabul edilir.
8. Korneanın küreselliğinin bozulması, astigmatlık denilen göz kusurunun nedenidir.

Aşağıdaki soruları yanıtlayalım. Yanıtlarımızı defterimize yazalım.

1. Görme olayı nasıl gerçekleşir?

Görme olayı, gözümüzün ışık kaynaklarından gelen veya cisimlerden yansıyan ışık ışınlarını algılaması ve bunları beyne iletilmesiyle gerçekleşir. 

Görme olayının aşamaları şöyle sıralanabilir:

  • Işık ışınları önce kornea adı verilen saydam tabakaya gelir ve burada kırılır.
  • Işık ışınları daha sonra göz bebeğine gelir. Göz bebeği, gelen ışığın miktarını iris adı verilen renkli halka sayesinde ayarlar.
  • Işık ışınları göz bebeğinden geçtikten sonra göz merceğine gelir. Göz merceği, ışık ışınlarını tekrar kırarak ağ tabaka adı verilen iç tabakaya odaklar.
  • Ağ tabakada bulunan sarı benek üzerine düşen ışık ışınları ters bir görüntü oluşturur. Sarı benekte koni ve çubuk adı verilen duyu hücreleri bulunur. Koni hücreleri renkli görüntüleri, çubuk hücreleri ise siyah-beyaz görüntüleri algılar.
  • Duyu hücreleri tarafından algılanan görüntüler sinir impulslarına dönüştürülür ve optik sinir adı verilen sinir lifleri aracılığıyla beyne iletilir.
  • Beyindeki görme merkezi, gelen impulsları işler ve ters olan görüntüyü düzeltir. Böylece görme olayı tamamlanmış olur.

2. Mikroskopla bakılan cismin görüntüsünün oluşumu nasıldır?

Mikroskopla bakılan cismin görüntüsünün oluşumu şöyle açıklanabilir:

  • Mikroskop, iki mercekten oluşur. Birinci merceğe objektif, ikinci merceğe ise oküler adı verilir. Objektif, cisme yakın olan ve cismi büyüterek gerçek görüntü veren mercektir. Oküler ise göze yakın olan ve objektifin verdiği görüntüyü daha da büyüterek sanal görüntü veren mercektir.
  • Mikroskopla bakılan cisim, objektifin odak noktasından daha yakın bir noktada bulunur. Bu durumda objektif, cismi büyüterek ters ve gerçek bir görüntü verir. Bu görüntü, okülerin odak noktasından daha uzak bir noktada oluşur.
  • Oküler ise objektifin verdiği görüntüyü nesne olarak alır ve gözün yakınında büyük, düz ve sanal bir görüntü verir. Bu görüntü göz tarafından algılanır ve mikroskopla bakılan cismin görüntüsünün oluşumu tamamlanmış olur.

3. Göz kusurları ve nedenleri nelerdir?

Göz kusurları, gözün ışık ışınlarını retinada net bir şekilde odaklayamaması sonucu ortaya çıkan görme bozukluklarıdır. 

Göz kusurları ve nedenleri şöyle sıralanabilir:

  • Miyopi: Göze gelen ışınların retinanın önünde odaklanması durumudur. Miyoplar yakını net görürken uzağı net göremezler. Miyopi genellikle kalıtımsaldır ve göz küresinin uzun olması veya kornea veya lensin fazla kırıcı olması nedeniyle oluşur.
  • Hipermetropi: Göze gelen ışınların retinanın arkasında odaklanması durumudur. Hipermetroplar uzağı net görürken yakını net göremezler. Hipermetropi genellikle kalıtımsaldır ve göz küresinin kısa olması veya kornea veya lensin az kırıcı olması nedeniyle oluşur.
  • Astigmat: Kornea veya lensin yüzeyindeki düzensizlik nedeniyle göze gelen ışınların farklı açılarda kırılması ve ağ tabakanın farklı bölgelerinde odaklanması durumudur. Astigmatlılar hem yakını hem de uzağı bulanık görürler. Astigmat genellikle kalıtımsaldır ve kornea veya lensin oval şekilli olması nedeniyle oluşur.
  • Presbiyopi: Yaşlanmaya bağlı olarak lensin esnekliğini kaybetmesi ve yakına odaklanamaması durumudur. Presbiyoplar yakını net göremezler. Presbiyopi 40 yaşından sonra ortaya çıkar ve lensin sertleşmesi nedeniyle oluşur.

4. Optik aletler, özellikle de yer dürbünleri siyah boyalıdır. Bunun nedeni nedir?

Optik aletler, özellikle de yer dürbünleri siyah boyalıdır çünkü siyah renk ışığı emen bir renktir. Bu sayede optik aletlerin içine giren ışık miktarı azaltılır ve yansıma veya parazit oluşumu engellenir. Böylece optik aletler daha net ve keskin bir görüntü verir. Ayrıca siyah renk ısıyı da emdiği için optik aletlerin sıcaklığı da düşürülür ve ısıya bağlı olarak oluşabilecek deformasyonlar önlenir.

5. Görünen derinlik, gerçek derinlikten neden farklıdır ve nelere bağlıdır?

Görünen derinlik, gerçek derinlikten farklıdır çünkü ışık farklı ortamlar arasında geçerken kırılır. Kırılma sonucu ışık ışınları yön değiştirir ve gözümüze gelen ışık ışınları cismin gerçek konumunu değil, sanal konumunu gösterir. Görünen derinlik, cismin bulunduğu ortamın kırıcılık indisine ve cismin sıvı yüzeyine olan uzaklığına bağlıdır. Kırıcılık indisi büyük olan ortamdan az olan ortama geçen ışık ışınları daha fazla kırılır ve görünen derinlik daha az olur. Cisim sıvı yüzeyine yaklaştıkça görünen derinlik gerçek derinliğe yaklaşır.

6. Merceklerde özel ışınlar nelerdir ve bunların merceği geçişleri nasıldır?

Merceklerde özel ışınlar, merceklerin oluşturduğu görüntünün yeri ve özelliklerini belirlemeye yarayan ışınlardır. 

Bunlar şunlardır:

  • Asal eksene paralel gelen ışın: Yakınsak merceklerde odak noktasından, iraksak merceklerde uzantısı odak noktasından geçecek şekilde kırılır.
  • Odak noktasından gelen ışın: Yakınsak merceklerde asal eksene paralel, iraksak merceklerde uzantısı asal eksene paralel olacak şekilde kırılır.
  • Merkezden geçen ışın: Her iki tür mercekte de yönü değişmeden geçer.
  • Merkezin dışından gelen ışın: Yakınsak merceklerde odak ile merkez arasından, iraksak merceklerde uzantısı odak ile merkez arasından geçecek şekilde kırılır.
  • Odak ile mercek arasından gelen ışın: Yakınsak merceklerde uzantısı aynı taraftaki asal ekseni keserek, iraksak merceklerde aynı taraftaki asal ekseni kesen uzantısından geçecek şekilde kırılır.

7. Bir merceğin büyüteç olarak görev yapmasının koşulları nelerdir?

Bir merceğin büyüteç olarak görev yapmasının koşulları şunlardır:

  • Mercek yakınsak (ince kenarlı) bir mercek olmalıdır. Iraksak (kalın kenarlı) mercekler büyüteç olarak kullanılamaz.
  • Mercek odak uzaklığı küçük olmalıdır. Odak uzaklığı büyük olan mercekler büyütme oranı düşük olan merceklerdir.
  • İncelenen cisim merceğin odak noktasından daha yakın bir noktada olmalıdır. Böylece mercekten geçen ışınlar gözümüze sanal, büyük ve doğru bir görüntü oluşturur.
  • Görüntü gözün yakın noktasından daha uzakta olmalıdır. Gözün yakın noktası 25 cm’dir. Bu mesafeden daha yakın olan görüntüler net görülmez.

8. Düzeltme merceği nedir ve nasıl görev yapar?

Düzeltme merceği, bir optik sistemindeki merceklerin oluşturduğu kusurları gidermek için kullanılan bir mercektir. Düzeltme merceği, optik sistemin odak uzaklığını değiştirmeden, görüntü kalitesini artırmak için görev yapar. Düzeltme merceği, genellikle ana merceğin tersi türde bir mercek olur. Örneğin, yakınsak bir ana mercek için iraksak bir düzeltme merceği kullanılır. Düzeltme merceği, halter deformasyonu, vinyetlenme, kromatik aberasyon gibi kusurları azaltır veya ortadan kaldırır. Düzeltme merceği, teleskop, mikroskop, fotoğraf makinesi gibi optik aletlerde yaygın olarak kullanılır.

10. Sınıf Mega Yayıncılık Fizik Ders Kitabı Sayfa 305 Cevabı

Aşağıdaki soruların yanıtlarını, sonundaki yanıt çizelgesine işaretleyelim.

1. Kırıcılık indisleri farklı iki ortamın ara yüzeyine, 0°< a < 90°olacak biçimde, a açısıyla gelen bir ışın için aşağıdakilerden hangisi olanaksızdır?
A) Kırılmadan yoluna devam etmesi
B) Kırılarak yoluna devam etmesi
C) Tam yansıma yapması
D) Bir kısmının yansıması
E) Renklerine ayrışması

2. X ve Y ortamlarının ara yüzeyine gelen tek renkli bir ışığın tam yansıma yapması, aşa- ğıdakilerden hangisine bağlı değildir?
A) X ortamının kırıcılık indisi
B) Y ortamının kırıcılık indisi
C) Işığın rengi
D) Işığın gelme açısı
E) Işığın şiddeti

3. Tek renkli bir ışının X, Y ve Z ortamlarını geçerken izlediği yol aşağıda verilen şekildeki gibidir.
X, Y ve Z ortamlarının kırıcılık indisleri nx, nY, nz olduğuna göre
I. nx=nY,
II. nY>nz,
III. nz>nx
bağıntılarından hangisi kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III

4. K ve M ışınları, bir prizmayı geçerken yukarıda verilen yolu izliyor ve bu olayla ilgili olarak aşağıdaki yorumlar yapılıyor:
I. Prizmanın kırıcılık indisi M ışını için daha büyüktür.
II. M ışınının prizmadaki ilerleme hızı, K’ninkinden küçüktür.
III. Kve M ışınlarının havadaki hızları eşittir. Yukarıdaki yorumlardan hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

5. Şekildeki masa üstü akvaryumu küreseldir ve yavru Japon balığı akvaryumun merkezindedir. Şekildeki konumdan bakan göz, bu balığı nerede görür (Balık noktasal sayılacaktır.)?
A) Olduğu yerde
B) Olduğu yerden uzakta
C) Olduğu yerden yakında
D) Olduğu yerden yukarıda
E) Olduğu yerden aşağıda

10. Sınıf Mega Yayıncılık Fizik Ders Kitabı Sayfa 306 Cevabı

6. Bir aynaya bakan öğrenci, gözünü aynada düz ve büyümüş olarak görüyor. Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Öğrenci, düzlem aynaya bakmaktadır.
B) Öğrenci, çukur aynaya odak uzaklığının içinden bakmaktadır.
C) Öğrenci, çukur aynaya odak uzaklığının dışından bakmaktadır.
D) Öğrenci, tümsek aynaya odak uzaklığının içinden bakmaktadır.
E) Öğrenci, tümsek aynaya odak uzaklığının dışından bakmaktadır.

7. Aşağıdakilerden hangisi mercek tanımı kapsamında bir cisim değildir?
A) Su damlası
B) Cam bilye
C) Okuma gözlüğü camı
D) Pencere camı
E) Büyüteç camı

8. Şekildeki düzenekte, kutunun içinde bir mercek bulunmaktadır ve mum alevinin görüntüsü perdeye net olarak düşmüştür. Sistemle ilgili aşağıdaki yorumlar yapılıyor:
I. Mercek yakınsaktır.
II. Görüntü alevden büyüktür.
III. Merceğin odak uzaklığı d’nin yarısıdır. Yukarıdaki yorumlardan hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

9. Tek renkli paralel ışın demeti şekildeki kutunun ön yüzünden giriyor ve arka yüzünden daralmış paralel demet olarak çıkıyor. Buna göre kutunun içinde aşağıdaki mercek sistemlerinden hangisi bulunmaktadır?

Cevap: D

10. Güneşe tutulan bir gözlük camı, arkasındaki kibriti tutuşturduğuna göre,
I. Gözlük camı yakınsak mercektir.
II. Kibrit, merceğin odak noktasındadır.
III. Gözlük camı kalın kenarlıdır, yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III

Soru da bilgiden doğar, cevap da 

Hz. Mevlana

...