Question

Kongrelerde Ulusal Egemenlik Vurgulanırken Misak-ı Milli’de Yer Almamasının Sebebi Nedir?

Answer 1

Misak-ı Milli, Kurtuluş Savaşı döneminde ülkenin sınırlarını belirleyen 6 maddeden oluşan bir beyannamedir. Misak-ı Milli’nin ilan tarihi 28 Ocak 1920’dir. Misak-ı Milli’nin ana hatları Erzurum Kongresi (22 Temmuz - 7 Ağustos 1919) ve Sivas Kongresi’nde (4-11 Eylül 1919) biçimlendi. Bu kongrelerde ulusal egemenlik vurgulanmıştır.

Misak-ı Milli’de ulusal egemenlik vurgusu yer almamıştır. Bunun sebebi şunlar olabilir:

• Misak-ı Milli’nin asıl amacı, Paris Barış Konferansı’nda Osmanlı Devleti ile yapılacak olan barış görüşmelerinde Türk halkının kabul edeceği asgari şartları belirlemektir. Bu nedenle Misak-ı Milli daha çok sınırlar, azınlıklar, boğazlar gibi konulara odaklanmıştır.
• Misak-ı Milli, İstanbul’da toplanan son Osmanlı Mebusan Meclisi tarafından kabul edilmiştir. Bu meclis, halen padişah ve halifeye bağlı olduğunu ilan etmiştir. Bu nedenle Misak-ı Milli’de ulusal egemenlikten bahsetmek mevcut siyasi durumla çelişebilirdi.
• Misak-ı Milli, Ankara’da bulunan Mustafa Kemal Paşa ve Heyet-i Temsiliye üyelerince hazırlanan 8 maddelik bir metnin İstanbul’a gönderilmesiyle oluşturulmuştur. Ankara metninde bulunan, savaş suçlularının cezalandırılmasına ilişkin madde son metinden çıkarılmıştır. Ankara metninde ulusal egemenlik vurgusu da olup olmadığı bilinmemektedir. Ancak İstanbul metninde bu konuya yer verilmemiş olması, meclis üyelerinin Ankara metnini değiştirmiş olabilecekleri ihtimalini akla getirmektedir.